Yatırım fonu seçiminde 2 önemli etken vardır. Bunlardan biri olan fiyat dalgalanmasıdır. Fiyat dalgalanmasının anlamı, fonu elde tuttuğunuz süre boyunca oluşacak olan getirinin alternatif getirilere göre (örneğin mevduat veya repo) farklılaşmasıdır.
Genel bir kural olarak risk seviyesi düşük fonların elde tutma süresi boyunca alternatif yatırım araçlarının getirilerine göre artı ya da eksi yönde farklılaşması ihtimali daha düşükken, risk seviyesi yüksek fonlarda bu ihtimal daha yüksek olacaktır.
Yatırım fonu seçerken sizin için alternatif risksiz getirinin ne olduğu, hangi vadede bir yatırım düşündüğünüz ve vade sonunda elde edeceğiniz getirinin farklılaşmasına ne kadar hazırlıklı olacağınızı dikkatle değerlendirmeli, mümkünse profesyonellerden destek almalısınız.
Ayrıca, yatırım fonları ile, beklenen getiri elde edebilmek için genelde aylık düşünülen mevduat gibi ürünlerden daha uzun vadeli, en az altı ay bir yıl gibi uzun vadeli bir yatırım yapılmalıdır.
Katılma paylarının alım ve satımı kurucunun yanı sıra TEFAS’a üye olan fon dağıtım kuruluşları aracılığıyla da yapılır. Türkiye genelinde tüm bankalar ve aracı kurumlar tüm fonları müşterilerine satmakla yükümlüdürler. Üye kuruluşlara aşağıda yer alan linkten ulaşılması mümkündür.
Fonlar ihbarlı ve ihbarsız olarak ikiye ayrılırlar.
İhbarsız fonlarda gün içinde belirlenen alım satım süresi içinde verdiğiniz alım satım emirleri o günün fiyatından aynı gün yerine getirilir. Para piyasası fonları (likit fonlar) genelde bu şekilde çalışırlar.
İhbarlı fonlarda ise belirlenen alım satım süresi içinde verdiğiniz alım satım emirleri, fonun izahnamesine bağlı olarak takip eden ilk fiyat hesaplamasında bulunan fiyat üzerinden (özel fonlar haricinde genelde o iş gününün kapanış fiyatı) daha sonraki bir günde (örneğin T+1, T+2 veya T+3 gibi) hesabınıza yansır.
Alım satım saatleri fonların izahnamelerine, türlerine ve dağıtım kanallarına göre farklılıklar gösteren belirlenmiş limitlerdir.
Günlük fiyat hesaplayan fonları alıp satarken vereceğiniz emirlerin o günkü hesaplamaya dahil edilebilmesi için dağıtım kanalı tarafından size bildirilen alım satım saatlerinden önce emir vermeniz gerekmektedir. Sonra verilen emirler bir sonraki iş günü için geçerli sayılır.
Alım talimatının verilmesi sırasında, talep edilen katılma payı bedelinin Kurucu tarafından tahsil edilmesi esastır. Alım talimatları pay sayısı ya da tutar olarak verilebilir. Kurucu, talimatın pay sayısı olarak verilmesi halinde, alış işlemine uygulanacak fiyatın kesin olarak bilinmemesi nedeniyle, katılma payı bedellerini en son ilan edilen satış fiyatına en fazla %20 (Bu bölüme en fazla %20 yazılabilir. Belirlenen marj tüm yatırımcılara aynı oranda uygulanmak zorundadır.) ilave marj uygulayarak tahsil edebilir. Ayrıca, katılma payı bedellerini işlem günü tahsil etmek üzere en son ilan edilen fiyata marj uygulanmak suretiyle bulunan tutara eş değer kıymeti teminat olarak kabul edebilir.
Talimatın tutar olarak verilmesi halinde ise belirtilen tutar tahsil edilerek, bu tutara denk gelen pay sayısı fon fiyatı açıklandıktan sonra hesaplanır.
Alım talimatının karşılığında tahsil edilen tutar o gün için yatırımcı adına nemalandırılmak suretiyle (Faizsiz yatırım araçlarına yönelik tercihte bulunan yatırımcılara satılacak fonlar tarafından katılma payı alım talimatı karşılığında yatırımcılardan tahsil edilen tutarlar nemalandırılmaz. Bununla birlikte, yatırımcılardan tahsil edilen söz konusu tutarların nemalandırılabileceği faizsiz yatırım araçlarının mevcut olması halinde ve Kurulca uygun görülmesi kaydıyla nemalandırma yapılabilir. Ayrıca, operasyonel altyapının elverişli olması halinde, yatırımcının talebi üzerine ve yazılı talimatının alınması kaydıyla, katılma payı alım talimatı karşılığında tahsil edilen bedelin nemalandırılmaması mümkündür.) izahnamede belirlenen esaslar çerçevesinde, katılma payı alımında kullanılır.
Yatırım fonu katılma belgelerinin merkezî bir elektronik platformda fon kurucuları tarafından platformda yer alan dağıtım kuruluşları aracılığıyla satılmasına ve geri alınmasına imkân veren, takasın ve saklamanın Takasbank-MKK sistemi ile bütünleşmiş bir şekilde tam otomasyona dayalı olarak gerçekleştirilmesine imkân sağlayan elektronik bir platformdur.
Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67. maddesi uyarınca Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan menkul kıymetler yatırım fonlarının katılma paylarının (ilgili olduğu fonun türüne göre) iadesi %0 - %10 oranında değişen gelir vergisi tevfikatına tabidir. KVK’nın ikinci maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki mükellefler ile münhasıran menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası aracı getirileri ile değer artışı kazançları elde etmek ve bunlara bağlı hakları kullanmak amacıyla faaliyette bulunan mükelleflerden Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan yatırım fonları ve yatırım ortaklıklarıyla benzer nitelikte olduğu Maliye Bakanlığınca belirlenenler için bu oran %0 olarak uygulanır.[1] Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67. maddesinin (8) numaralı bendi uyarınca fon katılma paylarının fona iadesinden elde edilen gelirler için yıllık beyanname verilmez. Diğer gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmez. Ticarî işletmeye dahil olan bu nitelikteki gelirler, bu fıkra kapsamı dışındadır. Kurumlar Vergisi Kanunu Geçici Madde 1 uyarınca dar mükellef kurumların Türkiye'deki iş yerlerine atfedilmeyen veya daimî temsilcilerinin aracılığı olmaksızın elde edilen ve Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesi kapsamında kesinti yapılmış kazançları ile bu kurumların tam mükellef kurumlara ait olup BIST’ta işlem gören ve bir yıldan fazla süreyle elde tutulan pay senetlerinin elden çıkarılmasından sağlanan ve geçici 67 nci maddenin (1) numaralı fıkrasının altıncı paragrafı kapsamında vergi kesintisine tâbi tutulmayan kazançları ve bu kurumların daimî temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri tamamı geçici 67 nci madde kapsamında vergi kesintisine tâbi tutulmuş kazançları için yıllık veya özel beyanname verilmez.